1. Những hóa chất độc hại trong phòng thí nghiệm

a. Nhóm hóa chất ăn mòn

• Các hóa chất ăn mòn có thể gây tổn thương nghiêm trọng nếu người dùng tiếp xúc trực tiếp.
• Trong trường hợp hóa chất ăn mòn bị rò rỉ, nó sẽ làm hư hỏng các vật chất hay thậm chí là phá hủy phương tiện và vật dụng vận chuyển.
• Các hóa chất ăn mòn thông thường là ở dạng chất lỏng, chất rắn hoặc chất khí.
• Một số hóa chất khi tiếp xúc với hơi ẩm Benzyl Clorosilan, nước hoặc mồ hôi trên tay có thể sẽ trở thành hóa chất ăn mòn.
• Ví dụ các hóa chất ăn mòn như:
  • Các Bazơ hoặc kiềm: Natri hydroxit, Kali hydroxit và các Amin hữu cơ như Etanolamin.
  • Các axit và anhydrit: axit axetic, axit sunphuric, axit phosphoric, trioxit phospho, axit nitric, axit clohydric, anhydrit acetic.
  • Các Halogen, Halogen hữu cơ và muối Halogen: Sắt Clorua, khí Clo, Axetyl Iodua, dung dịch Clorit.
  • Các chất ăn mòn khác: Các Peoxit, Ammoni Polysunphua, Hydrazin.

b. Nhóm hóa chất nguy hiểm

Đây là những loại hóa chất có thể đe dọa đến tính mạng của con người. Một số hóa chất nguy hiểm điển hình như:

• Thuốc tím Kali Permanganat: Đây là chất có tính oxi hóa cao, thường được sử dụng để sát khuẩn. Nếu như uống nhầm thuốc tím, bạn sẽ bị ngộ độc, loét niêm mạc hay thậm chí là bị thủng dạ dày.
• Hơi Iot: Loại hơi này sẽ làm mắt và các màng nhầy bị khó chịu, nếu tiếp xúc với da có thể khiến nó bị tổn thương nghiêm trọng.
• Nhôm Clorua: Gây kích ứng cho mắt, da và đường hô hấp.

c. Nhóm hóa chất độc hại ở thể khí

Các hóa chất độc hại ở dạng khí, nếu bạn ngửi trực tiếp có thể gây nguy hiểm đến đường hô hấp. Nặng hơn nữa nó sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe và có thể gây nguy hiểm cho tính mạng. Một số chất khí độc hại gồm:

• Khí lưu huỳnh đioxit: Làm ảnh hưởng đến da và mắt, gây viêm phổi.
• Khí Clo: Có thể làm cay cuống họng, mũi, chảy nước mắt, buồn nôn, ho, ói mửa, khó thở.
• Metanol: Gây buồn nôn, đau đầu, chóng mặt, khó thở, làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương.
• Khí Cacbon monooxit: Gây tổn thương đến hệ thần kinh và làm giảm oxy trong máu.

d. Nhóm hóa chất dễ cháy

• Một số loại sẽ ở thể khí, chất lỏng hoặc chất rắn.
• Các loại chất này sẽ rất dễ bắt lửa và tiếp tục cháy trong không khí.
• Một số chất dễ cháy điển hình là:
• Các chất lỏng như Hexan và rượu.
• Các loại chất khí như khí Propan, Metan, Butan,...
• Chất rắn như Natri.

2. Các nguyên tắc sử dụng hóa chất trong phòng thí nghiệm

• Trước khi cho hóa chất vào lọ hay đồ chứa,phải rửa thật sạch vật dụng, sấy khô và có nút đậy.
• Trên mỗi lọ đựng hóa chất phải có nhãn được ghi tên gọi và ký hiệu của loại hóa chất đó.
• Tuyệt đối không để các loại hóa chất mà khi tương tác có khả năng bốc cháy ở gần nhau và phải bảo quản tại nơi riêng biệt trong các tủ đựng hóa chất.
• Những loại thuốc thử dùng với liều lượng lớn phải được đựng trong những lọ to. Các loại ít sử dụng và hiếm thì đóng trong những lọ nhỏ và bảo quản riêng biệt.
• Không cho trực tiếp các hóa chất khô lên đĩa cân vì nó có thể khiến cân bị hỏng. Thay vào đó, bạn hãy dùng các vật chứa khác như Becher, mặt kính đồng hồ,...
• Khi bảo quản các hóa chất dễ biến đổi khi tiếp xúc với không khí hoặc dễ hút ẩm thì phải bảo quản chúng trong lọ có nắp đậy thật kín và nút được làm bằng Parafin.
• Khi làm việc với các thí nghiệm sinh ra khí độc, bạn phải làm việc trong tủ hút, tốt nhất là dùng loại tủ có bộ phận hút gió để dẫn các khí độc ra bên ngoài thông qua đường dẫn.
• Trước khi thực hiện thí nghiệm, cần phải mặc áo Blu, đeo găng tay và dùng mắt kính bảo hộ. Lưu ý, bạn hãy kiểm tra lại găng tay có bị thủng không trước khi sử dụng nhé!

3. Cách quản lý hóa chất độc hại trong phòng thí nghiệm

• Theo dõi và báo cáo tình trạng thường xuyên theo tuần, tháng và năm.
• Có những phương pháp bảo quản chất lượng thật phù hợp cho từng loại hóa chất.
• Nếu hóa chất hư hỏng phải có kế hoạch loại bỏ và bổ sung kịp thời những hóa chất còn thiếu.
• Từng loại hóa chất phải có hồ sơ rõ ràng như tên gọi, công thức, hạn sử dụng, nơi sản xuất, cách sử dụng và đặc tính.
• Có thể sử dụng các loại tủ đựng hóa chất chuyên dụng và tủ hút khí độc để bảo quản hóa chất tốt nhất cũng như tăng an toàn khi thao tác.
• Bạn cần nắm được hết những cách sử dụng và bảo quản của các loại hóa chất trong phòng thí nghiệm. Điều này sẽ đảm bảo được các hoạt động nghiên cứu diễn ra hiệu quả và an toàn nhất.